Buty robocze to jeden z najważniejszych elementów odzieży ochronnej. Chronią przed urazami, poślizgnięciem, wysoką temperaturą czy działaniem chemikaliów. Wiele osób zastanawia się jednak: co ile należą się buty robocze w pracy i kto decyduje o ich wymianie? Wbrew pozorom, przepisy nie wskazują jednej konkretnej daty, lecz pozostawiają to w gestii pracodawcy – pod pewnymi warunkami.
Jak często należy wymieniać obuwie robocze
Zgodnie z Kodeksem pracy (art. 237<sup>7</sup>) oraz Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów BHP, pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom odzież i obuwie robocze, jeśli:
- własna odzież pracownika mogłaby ulec zniszczeniu lub zabrudzeniu,
- wymagają tego względy bezpieczeństwa lub higieny pracy,
- praca wiąże się z ryzykiem urazu lub kontaktem z niebezpiecznymi czynnikami.
Jednak przepisy nie określają dokładnie, co ile czasu należy wymieniać buty robocze. To oznacza, że okres użytkowania ustala pracodawca, biorąc pod uwagę rodzaj pracy, warunki oraz trwałość obuwia.
Praktyczne okresy użytkowania butów roboczych
W praktyce firmy przyjmują określone okresy wymiany – zwykle od 3 do 18 miesięcy, w zależności od stanowiska i warunków pracy.
| Rodzaj pracy | Przykład stanowiska | Zalecany okres użytkowania |
|---|---|---|
| Prace lekkie | magazynier, operator wózka, pracownik biurowy w strefie produkcji | 12–18 miesięcy |
| Prace średnie | mechanik, monter, ślusarz | 6–12 miesięcy |
| Prace ciężkie | budowlaniec, kierowca, spawacz | 3–6 miesięcy |
| Prace w trudnych warunkach | laborant, hutnik, praca w wilgoci lub przy chemikaliach | 3–6 miesięcy |
Jeśli buty robocze ulegną zniszczeniu przed upływem okresu użytkowania, pracownikowi należy się wymiana wcześniej, bez dodatkowych kosztów.
Synonim: Obuwie ochronne w pracy
Obuwie ochronne to nie tylko obowiązek wynikający z przepisów – to realna inwestycja w bezpieczeństwo. Dobrej jakości obuwie ochronne chroni stopy przed uderzeniem, przecięciem, poślizgiem czy poparzeniem. Co ważne, każde obuwie robocze powinno posiadać atest i certyfikat zgodny z normami PN-EN ISO, np.:
| Norma | Zastosowanie |
|---|---|
| EN ISO 20345 (S) | Obuwie bezpieczne z podnoskiem ochronnym do 200 J |
| EN ISO 20346 (P) | Obuwie ochronne z podnoskiem do 100 J |
| EN ISO 20347 (O) | Obuwie zawodowe bez podnoska, do prac lekkich |
Regularna wymiana obuwia ochronnego jest kluczowa – nie tylko ze względu na wygodę, ale przede wszystkim na utrzymanie właściwości ochronnych. Zużyte buty przestają spełniać swoje funkcje, co zwiększa ryzyko wypadków przy pracy.
Jak ustalić okres użytkowania butów roboczych
Każda firma powinna posiadać tzw. tabelę przydziału odzieży i obuwia roboczego, w której określa się, kto, jakie wyposażenie i na jaki okres użytkowania otrzymuje. Dokument ten jest częścią regulaminu BHP i pomaga utrzymać porządek w przydziale wyposażenia.
W tabeli warto uwzględnić:
- nazwę stanowiska pracy,
- rodzaj odzieży i obuwia roboczego,
- okres użytkowania (np. 6, 12, 18 miesięcy),
- datę wydania i przewidywaną datę wymiany.
Dzięki temu łatwo zaplanować budżet i zapewnić ciągłość wyposażenia pracowników.
Podsumowanie
- Buty robocze należą się każdemu pracownikowi, który wykonuje pracę w warunkach wymagających ochrony.
- Okres użytkowania ustala pracodawca, biorąc pod uwagę specyfikę pracy.
- W praktyce buty robocze wymienia się co 6–12 miesięcy, a w ciężkich warunkach nawet częściej.
- Każda firma powinna prowadzić ewidencję przydziału obuwia i odzieży roboczej.
- Zużyte lub uszkodzone buty należy wymieniać natychmiast, niezależnie od ustalonego terminu.
